Халықаралық еңбек ұйымы (ХЕҰ) тарапынан 28 сәуір Дүниежүзілік еңбекті қорғау күні деп жарияланған және бұл күн әлемнің барлық елдерінде атап өтіледі. Қазақстан Республикасы ХЕҰ-на 1993 жылдан бастап мүше болып табылады. 2005 жылдан бастап Қазақстанда Дүниежүзілік еңбекті қорғау күні атап өтілуде.
Дүниежүзілік еңбекті қорғау күнінің тарихы 1989-жылдан бастау алады. Сол жылы америкалық және канадалық жұмысшылар өндіріс орындарында мерт болғандарды еске алу мен жарақат алғандарға үкімет тарапынан қолдау көрсету жөнінде бастама көтерген. Бұл акция Жұмыс берушілердің, қызметкерлердің, жұртшылықтың назарын еңбекті қорғаудың шешілмеген проблемаларына аудару мақсатында өткізіледі, сондай-ақ осы проблемаларды шешуге ықпал етуге бағытталған.
Дүниежүзілік еңбекті қорғау күні – бұл өндірісте қаза болғандарды еске алу күні, жұмыс орындарында өлімнің, жарақаттанудың және аурулардың алдын алу үшін барлығын жасауға дайындық күні. Біздің әрқайсымыз: жұмыс берушілер мен қызметкерлер еңбекті қорғаудың әлсіз мәдениеті барлық өндірістік жұмысқа теріс әсер ететінін түсінуіміз керек.
Еңбекті қорғаудың басты мақсаты қызметкерлердің денсаулығы мен өмірін сақтау болып табылады. Адамдар — ең құнды ресурс, сондықтан адам өмірін сақтау және қамқорлық барлық меншік түріндегі кәсіпорындар мен ұйымдардың жұмыс берушілердің басты міндеті болып табылады. Еңбекті қорғаудың жоғары деңгейі -адамдардың денсаулығы мен өмірінің сенімді кепілі.
Әлем бойынша күн сайын бірнеше мыңдаған адам өндіріс барысында жазатайым не аурудың салдарынан көз жұмады екен.
Өзіміздің өміріміздің үштен бір бөлігін жұмыс орнымызда өткіземіз, қоғамымызды дамыту үшін өзіміздің үлесімізді қосамыз. Егер де жұмыс орнымызда қауіпсіздікке душар болатын жағдайлар жиілейтін болса, еліміздің әлеуметтік — экономикалық дамуының негізі төмендейтіні тағы белгілі. Жұмыс орнында қызметкердің денсаулығы мен өмірін сақтау еңбек заңнамасының құзырымен шектелмеу керек. Бұл жауапты істе жұмыс берушінің қауіпсіз еңбек жағдайларын жасауы-негізгі міндеті болса, жұмыскердің де өз жұмыс орнында өрескел заңбұзушылықтарға бармауы қадағалануы тиіс. Яғни, қауіпсіз еңбекті қамтамасыз етуде, еңбек қатыстарының тараптарының жауапкершілігі бірдей десе де болады.
Әрине, жұмыс берушілер мен жұмыскерлер саны жағынан біздің қаламыз алдыңғы қатардағы өңірлердің бірі болғандықтан, олардың барлығына бақылау жүргізу мүмкін емес екені түсінікті. Бірақ, біздің мақсатымыз жұмыс берушілердің, қызметкерлердің, қоғамдағы өндірістік жарақаттану мәселесін және қолайсыз еңбек жағдайларын болдырмауға назарларын аудару.
Қаламызда жылдан жылға статистика бойынша жұмыс орнындарында зардап шегушілер мен қаза болатындар саны азайып келе жатқанымен, бұл мәселені ұдайы бақылауда ұстамасақ, оның соңы қайғылы жағдайларға апарып соғатыны белгілі.
Сол себепті, айтулы күнді бүгін қаламыздағы Әлеуметтік әріптестік пен әлеуметтік және еңбек қатынастарын реттеу жөніндегі үш жақты комиссия отырысында атап өтіп, онда 2021 жылдың қорытындысымен еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау бойынша үздік көрсеткіштерге қол жеткізгендер марапатталды. Атап айтқанда:
1. «Үздік қауіпсіз кәсіпорын» номинациясы бойынша «Интергаз Орталық Азия» акционерлік қоғамының «Шымкент» Магистральдық газ құбырлары басқармасы» филиалы
2. «Үздік еңбекті қорғау қызметі» номинациясы бойынша «ҚазТрансГазАймақ» акционерлік қоғамының Шымкент өндірістік филиалының Қауіпсіздік, еңбекті қорғау және экология қызметі
3. «Үздік еңбекті қорғау инженері» номинациясы бойынша «Энергопоток» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің Қауіпсіздік және еңбек қауіпсіздігі тобының бастығы Нурмаханов Кайдарбек Байгараевич марапатталды.
