Синоптиктер алдын-ала болжағандай, шілде айының үшінші онкүндігінде ауа температурасы 42-46 градус шамасында болды. Иран, Ауғанстан жақтан жылжыған ыстық ауа массалары біздің елдің аумағы арқылы өтті. Әсіресе, еліміздің оңтүстік өңірінде аптап ыстық орын алды. Облысымыздың солтүстік-батысы мен шөлді аудандарында ауа температурасы 45 градустан да жоғары болды.
Өткен аптаның ортасында басталған антициклон әлі де сақталып тұр. «Казгидромет» орталығының синоптиктері мұндай ыстық шілде айының соңына дейін жалғасады деп болжауда. Облыстық қоғамдық денсаулық басқармасы мамандарының мәліметінше, өткен аптада 49 адам инсульт алып, ауруханаға түскен. Оның ішінде 32 адам ми инфарктісін алса, 17 адам жүрек талмасы бойынша дәрігерге жүгінген.
Көпшілік ыстықтан қорғанудың жолы ретінде таудағы демалыс орындарына барып, суға шомылғанды құп көретіні жасырын емес. Алайда, суға шомылудың да қауіпті екенін ескерткеніміз жөн. Әсіресе, соңғы төрт-бес күнде рұқсат етілмеген аумақтарда шомылу фактілері көп тіркелген. Шомылу маусымы басталғалы бері облыс аумағында 11 адам суға кетіп қайтыс болған. Ең өкініштісі, олардың жетеуі әлі кәмелет жасқа толмаған бүлдіршіндер екен. Былтыр жыл ішінде облыс аумағында дәл осындай бірнеше қайғылы жағдай тіркеліп, 29 адам ажал құшыпты. Оның 21-і кәмелетке толмаған балалар. Облыстық төтенше жағдайлар департаменті қауіпсіздік шараларын сақтамаған, рұқсат етілмеген жерге шомылған 184 азаматқа айыппұл салған.
Дәрігерлер ыстықтан қорғанудың суға шомылудан да басқа жолдары барын айтады. Аптап ыстық егде жастағы азаматтар мен балалар үшін өте қауіпті. Әсіресе, жүрек талмасымен ауыратын адамдарға сақтық шараларын күшейткен абзал дейді мамандар.
– Ыстық ауа райында тікелей күн сәулесінің астында 15-20 минуттан артық жүрмеу керек. Ауасы тар бөлмеде отыру да қауіпті арттырады. Ыстық ауа райында желдетілмейтін немесе салқындамайтын бөлмеде немесе жылу шығаратын жабдықтары бар өндірістік бөлмеде отырмаған жөн.
Ыстық өту қаупі дене температурасы 40 градустан жоғары көтерілген жағдайда пайда болады. Мұндай температурада мидың, жүрек-қан тамырлары жүйесінің жұмысында күрделі өзгерістер басталады, өмірлік маңызды функциялар айтарлықтай нашарлайды. Уақтылы көмек көрсетілмесе, жағдайдың қиындап кетуі бек мүмкін. Көптеген адамдарда әртүрлі созылмалы аурулар, иммунитеттің төмендеуі, артық салмақ, кәрілік салдарынан терморегуляция механизмі толығымен әлсірейді. Әлсіз терморегуляция жас балаларда да кездеседі. Сондықтан температураның көтерілуіне өте сақтықпен қарау керек.
Тығыз және синтетикалық киім денеге ауа өткізбейді, соның салдарынан дене қызады, – дейді облыстық клиникалық ауруханасы инсульт орталығының дәрігер-невропатологы Айгүл Аршыбекова.
Сонымен қатар мамандар ыстықтан сақтану үшін төмендегідей кеңестер айтады:
– Жеңіл киініңіз. Табиғи талшықтардан жасалған, ашық түсті, ауа өткізетін киімдерді таңдаңыз;
– Бас киімсіз және көзілдіріксіз көшеге шықпаңыз. Теріңізді күннен қорғайтын креммен «достасыңыз»;
– Теріге майлы кремдер мен шамадан тыс косметика жағудан аулақ болыңыз;
– Мүмкіндігінше газсыз су ішіңіз, оған лимон немесе жалбыз қосуға болады. Көк шай, компоттар да ыстықта шөл басуға болатын сусындар. Кофе мен алкогольден аулақ болыңыз;
– Ас қорыту үшін жеңіл тамақ ішіңіз. Жаңа піскен жемістер, балмұздақ және түрлі көкөністер – жаз маусымы үшін өте қолайлы тағам.