Әр адам мұзға байланысты әр түрлі төтенше жағдайларға тусуі мүмкін (балық аулау,су айдынынан өткенде,самолет,поезд авариялары болғанда т.б.).
Табиғаттың қыс мезгілі адамдарға мейірімді болмайды, ол жеңілтектік ойларды, қауіпсіздік ережелерін білмегендерді қатты жазалайды.
Мұз айдындарында суға кету себебінен, жалпы жаурау,суық тиіу,жарақат алу өлімге және жарақат алуға ықтималдығы жоғары.
Мұз айдындарында әрқашан әр түрлі жағдайларда өмірге деген құлпыныс,құтқару ережелерін білу, дененің шынықтылығы өзін құтқару факторы өте маңызды орын алады.
Мұздың шыдамдылығы және қауіпсіздік ережелері
Тұрақты қыс мезгіліндегі мұздың қалыңдығы (-50 С) бір адамға мұздың қауіпсіздік қалындығы 4-5см, екі адамға 8 см,5-7 адамға 12-14 см,ең қалыңы көкшіл түсті көпіршіксіз мұз болып танылады.
Екі есе әлсіз, мөлдір мұз –сүт түсті болып келеді (қардың қарқынды жауынынан кейінгі) бұндай мұздар жарылмай бірден опырылып түседі.
Сізге мұздың үстімен амалсыздан өту керек болғанда, жүріп келе жатқанда аяқ астында ұсақ таралған жарылған дыбыстар, мұз сықыры естілсе, мұздың жарылу кауіпі бар екенін есіңізде сақтаңыз.
Көктем мезгіліндегі мұз ең сенімсіз, ұсақ мұзды күн жылыған кезде және қыстың алғашқы жартысында күтуге болады. Ол ақ түсті және күңгірт сарғыш түсті болып келеді.
Күзгі мезгілінде қатпаған қар қуыстарына аяқ басуға болмайды; бұл боран кезіндегі қатып қалған қар.
Әсіресе мұз үсіне аяқ басқанда және жағаға шыққанда қауіпсіздік ережелерін сақтап абай болу қажет.
Мұз үстімен өткенде жолды таңдау және сипаттамалары
Айдындардағы мұз бір қалыпты емес, бір қарағанда кейбір жері қалың, кейбір жері жұқа болады. Өзенге түсу және жағаға шығу үшін қардан таза жерлермен жүру керек.өзеннің бұрымдары және тік жағалауы, қамыс өсіп тұрған жерлер,тасты маңдар,ағашты жерлер,судың ағып құиылып жатқан жерлер жолында мұз жұқа және үстімен жүру өміріңізге қауіпті.
Мұз жұқа және бірдеңгейде емес, көлдің бұрымдарында суық ауа-райы қардың астындағы шөптерді буландырады.
Мұздағы қауіпсіздік ережелері
Қатпаған жұқа мұз үстіне шықпаңыз, топ адам болып мұз үстінде жиналмаңыздар.
Оиықтарға, жарылған мұзды жерлерге жақындамаңыздар.
Шанамен,шаңғымен тік жарлы жерлерден өтпеңіздер.
Мұз айдынына қараңғы уақытта шықпаңыздар.
Ж.АДИХАНОВ,
Шымкент қаласы, Еңбекші ауданы ТЖБ офицері аға лейтенант.
