Биыл адамзат тарихындағы ең қасіретті Екінші дүниежүзілік соғыстың аяқталғанына 80 жыл толды. Бұл адам тарихындағы ең қантөгісті, кескілескен соғыс болды. Ол жиырма миллионнан астам адамның өмірін алып кетті. Олардың қатарында біздің бақытымызға, тәуелсіздігімізге жол ашқан қазақстандықтар да болды.
Жеңіс күні – елдік пен ерліктің, батылдық пен қаһармандықтың мерекесі! Бұл күн – бейбітшіліктің, азаттық пен тәуелсіздіктің нышаны. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев «Адамзат тарихында теңдессіз ерлік жасаған әкелеріміз бен аналарымыздың қажымас қайсарлығы, ерен еңбегі және көзсіз қаһармандығы халқымыздың жадында мәңгі сақталады» деп атап көрсетті.
«Ешкім де, ешқашан да ұмытылмайды» деген ұранды ұстанған елміз. Осынау ерлікке толы күн тарихымыздың мәңгілік ұмытылмас парағы болып қала бермек. Осы жеңіс жолында қаншама қазақстандықтар ұрыс даласында шейіт болды. Елге оралған жауынгерлер еңбек майданында ерен еңбектің үлгісін көрсетті. Аға ұрпақ өздеріне жүктелген істі абыроймен орындады.
Тұтқиылдан дұшпан қарсылығына ұшыраған әрі жау күшінен әлдеқайда әлсіз әскеріміздің төрт жыл дегенде бес қаруын асынып, жеңіске жетуі – халқымыздың бойындағы осыбір асыл қасиеттердің арқасы еді. Аттың құлағында ойнап, дала философиясымен ғұмыр кешкен ұлы даланың ұландары соғыс майданында да намысты қолдан бермеді. Сол секілді оны небір алапат шайқаста дәлелдеп шықты да. Мысалы, соғыста ерлік көрсетіп, жау шебіне атой салған 500-ден аса қазақстандық жерлесіміз Кеңес Одағының Батыры атағын алса, олардың 96-сы өз ұлтымыздан болғанын есімізден қалай шығармақпыз. Бауыржан Момышұлы, Талғат Бигельдинов, Әлия Молдағұлова, Мәншүк Мәметовалардың ерлігі ел есінде.
Қазақ – бауырмал халық. Соғыс кезінде сталиндік қуғын-сүргінге тап болған талай ұлт пен ұлысқа құшағын ашып, талайына пана болды. Жеңісті жақындатуда соғыс шебінде кескілескен ұрыс жүріп жатса, тылда да жанкешті еңбек майданы жүріп жатты. «Бәрі де Отан үшін, бәрі де жеңіс үшін» деген ұранмен күні-түні аянбай жұмыс істеді. Қазақстан – көп ұлтқа құшағын ашқан ана болумен қатар, жауынгерлерді жеңіске жігерлендіруде айтарлықтай рөл атқарды. Жыр алыбы – Жамбылдың «Ленинградтық өренім» атты өлеңін бүкіл Кеңес одағы жатқа айтты. Барлық радиолакацияда күніне бірнеше мәрте қайталанды. Қоршауда қалған ленинградтықтарға бұл өлеңнің рухани күш бергені сөзсіз.
Соғыс өрті шарпымаған, соғыс бұлты торламаған жер қалмады. Неміс басқыншылары мұздай қаруланған. Әбден дайындықпен келген еді. Бірақ, кеңестік әскердің жанкешті ерлігінің арқасында жеңіске жеттік.
Жастар Жеңіс күнінің тек мерекелік шерумен немесе салтанатты іс-шарамен шектелмейтінін терең түсінуі қажет. Бұл – үлкен рухани тәрбие мен ұлттық сана қалыптастыратын күн. Жеңіс оңай келген жоқ. Әрбір отбасы соғыстың зардабын тартты. Мыңдаған боздақ майданнан оралмады, тылда қалған аналар мен балалар қиыншылыққа мойымай еңбек етті. Осының бәрі – елдің, жердің, болашақтың алдындағы жауапкершіліктің үлгісі.
Бұдан бөлек, жастар өз елінің тарихын біліп-өсуі қажет. Өйткені, өткенін білмеген – болашағын бағалай алмайды.
Бүгінгі жас ұрпақ Жеңіс күнін аға ұрпақтың Отанымызға деген шексіз сүйіспеншілігінің үлгісіндей әрқашан есте сақтайды. Ұлы Жеңістің тарихи маңызын бағалап, қадір-қасиетін дәріптеп, халқымыздың өшпес ерлігіне құрмет көрсету – парызымыз!
Ғалым МЫҢБАТЫРОВ,
Шымкент қаласының мамандандырылған тергеу сотының судьясы.
