АСТАНА. KAZINFORM – Жуырда алматылық оқушы Арман Сабыржан әлемнің ең беделді оқу орны – Гарвард университетінің білім грантын жеңіп алды. Қазір жетекші университеттен шақырту алған ол сапарға дайындық үстінде. Орайы келгенде талантты жаспен тілдесіп, шетелдік ЖОО-ға түсудің мән-жайын талқыладық.
Фото: Арман Сабыржанның жеке мұрағатынан
– Арман, Гарвард университетінің білім грантын иеленген санаулы қазақтың қатарына ендіңіз. Бұл мүмкіндікке қалай қол жеткіздіңіз?
– Мұның барлығы табанды ізденістің нәтижесі екені даусыз. 4 жыл бұрын жекеменшік мектепте толық грант негізінде білім алуға жол ашылды. Содан бері робототехника саласында халықаралық жобаларға қатысып, жарыстарда топ жардым. Ынта-жігерімді байқаған ұстаздарым робототехника бағытындағы бастамаларыма демеу көрсетіп, кәсіби дамуға жан-жақты көмек көрсетті.
Білім жанашырларының арқасында Гарвард университетінің жазғы мектебіне қатысуға қаржылық қолдау алдым. Сонымен қатар британдық мұғалімдердің жетекшілігімен эссе жазу дағдымды дамыттым. Осы арқылы шетелде оқу жолым жеңілдеді.
– 11 сынып оқушысы екенсіз. ҰБТ-ға дайындық шетелдік оқу орындарына түсу әзірлігіне кедергі келтірмеді ме?
– ҰБТ-ға дайындық пен АҚШ-қа оқуға түсуге дайындық жүйесі мүлде екі түрлі бағыт. ҰБТ отандық форматқа негізделсе, АҚШ-тың қабылдау процесі үміткердің тұлғалық қасиетіне, сыни ойлауына, тілдік сауатына және академиялық әлеуетіне ерекше мән береді. Әуелден шетелге оқуға түсу мақсатқа айналғандықтан, маған екінші бағыт маңызды еді. Оның үстіне мектепте алған білімім ҰБТ-ны сәтті тапсыруға жеткілікті деп санаймын.
Ал АҚШ-тағы оқуға қабылдау процесі өзге елдермен салыстырғанда әлдеқайда күрделі. Бұл жолда тек отандық емтихан нәтижесі жеткіліксіз. Сондықтан аптасына 15 сағатымды SAT халықаралық емтиханы мен эссе жазуға арнадым. Жобаларым туралы ақпаратты жинақтап, қосымша құжаттарды мұқият әзірледім. Нәтижесінде сынақтан сүрінбей өту бақыты бұйырды. Жан-жақты дайындықсыз жоғары нәтижеге қол жеткізу қиын болар еді.
– Шетелде оқудың басты қағидасы – ағылшын тілін меңгеру. Бұл ережені қалай еңсердіңіз?
– Мен шетел тілін үйренуде ешқандай арнайы курсқа немесе қосымша дайындық орталығына барған емеспін. Ағылшын тілін меңгеруге деген қызығушылығым бала күнде басталды. Анам әрдайым «ағылшын тілін үйрен» деп айтып отыратын, сол себепті бастапқыда ғаламтор арқылы өз бетімше үйрене бастадым.
Кейін Шоқан Уәлиханов атындағы мектепке қабылданғаннан кейін ағылшын тілі деңгейім көтерілді. Бұл жолда ерекше әсер еткен ұстазым – Эрик Онищенко. Сабақтарының мазмұны, әдістемесі, талап қоюы мен мотивациясы IELTS емтиханынан 7.5 ұпай жинауға себеп болды. Бұл нәтиже мұғалімімнің еңбегі деп толық айта аламын.
– Шетелдік университетке түсу үшін міндетті түрде жоғары тілдік деңгей қажет пе?
– Шетелдік университетте тілдік дағды басты критерий емес, ол тек базалық талаптың бірі ретінде қарастырылады. Мәселен, Гарвард секілді университеттер IELTS немесе TOEFL сертификаттарын міндетті түрде сұрайды.
Алайда ағылшын тілін білу артықшылық емес, тек «құжат бар» деген ақпарат деңгейінде қабылданады. Университет бар болғаны үміткердің ағылшын тілінде білім ала алатына көз жеткізгісі келеді. Шетелдік оқу орындары үміткердің тек тілді меңгеру деңгейін емес, оның ойлау қабілетін, жазу стилін, өмірлік ұстанымы мен жеке жетістігін қаперге алады.
– Шетелдік ЖОО-ға оқуға түсуді мақсат еткен болашақ мектеп түлектеріне қандай кеңес берер едіңіз?
– Әрбір үлкен жетістік кішкентай сенімнен басталатынын ұмытпаған жөн. Қиындықтар кездессе, мойымау шарт, өйткені әр сынақ шыңдайды. Өзіне сеніп, алға ұмтылған жан, алынбастай көрінген биікті бағындыратыны анық. Бастысы, арманға сене білу керек, ол міндетті түрде орындалады.
Келесі кезеңде жан-жақты дайындық пен үнемі ізденіс маңызды. Жаңаға ұмтылу, заман талабындағы дағдыларды меңгеру қажет деп білемін. Біліміңізге сенімді болсаңыз, бір университетпен шектелмей, бірнеше ЖОО-ға тапсырған дұрыс. Бұл оқуға түсу ықтималдығын арттырады.
https://kaz.inform.kz/news/shetel-tln-uyrenuge-eshkanday-kurska-bargan-emespn-garvard-universitetnn-grant-ieger-75381c/