Әр елдің басты ерекшеліктерінің бірі – оның тілі, сондықтан да мемлекеттік тіл елдің ажырамас бөлігі болуы қажет. Қазақстанның мемлекеттік тілі – қазақ тілі. Бұл біздің Ата заңымыздың 7-бабында анық көрсетілген. Мемлекет өз тілін сақтап, оның қолданылу аясын кеңейтуге ерекше назар аударуы тиіс.
Республикамызда мемлекеттік тілдің қолдану аясын кеңейту – бүгінгі таңдағы өзекті мәселе. Тәуелсіз Қазақстанда тіл мәселесіне айтарлықтай көңіл бөлініп келеді. Өйткені тіл – біздің ана тіліміз –Туымыз, Ел таңбамыз, Ән ұранымызбен қатар біздің елдігіміздің басты белгілерінің бірі болып саналады. Мемлекет болған жерде оның мемлекеттік тілі болуы да керек.
Бүгінгі таңда елімізде мемлекеттік тілдің қолдану аясын кеңейту аса маңызды мәселе болып отыр. Тәуелсіздік алғаннан бері тіл саясатына ерекше көңіл бөлініп келеді, себебі тіл – біздің елдігіміздің басты белгісі. 1997 жылы қабылданған «Қазақстан Республикасындағы Тіл туралы» Заңға сәйкес, қазақ тілі Қазақстанның мемлекеттік тілі болып бекітілді. Бұл заң мемлекеттік органдардың тіл саясатын реттеп, барлық тілдерге құрметпен қарау керектігін қамтамасыз етеді.
Қазақстан Республикасының Конституциясында қазақ тілі мемлекеттік тіл ретінде бекітілген. Президент Қасым-Жомарт Тоқаев қазақ тілі жайлы: «Қазақ тілі – қазақтың жаны. Тарихымыз да, тағдырымыз да тілде жатыр» деп атап өткен. Тіл тек қарым-қатынас құралы ғана емес, ол халықтың мәдениетін, дәстүрін, рухани құндылықтарын сақтап, ұрпақтан ұрпаққа жеткізуші маңызды құрал болып табылады.
Сот жүйесінде мемлекеттік тілдің қолданылу аясы жылдан жылға кеңейіп келеді. Мемлекеттік тілде сот ісін жүргізу мәселесі өзекті болып қалуда. Мемлекеттік тіл елді біріктіруші басты факторлардың бірі екенін ұмытпауымыз қажет.
Қазіргі кезде сот жүйесінде барлық құжаттар мен іс-қағаздар мемлекеттік тілде жүргізіледі. Сот процесінде қазақ тілінің рөлі артып келеді. Сот жүйесінің басты мақсаты – азаматтар мен ұйымдардың құқықтарын қорғау және заңдардың орындалуын қамтамасыз ету. Осы мақсатта сот реформалары жүзеге асырылып, мемлекеттік тілде сот ісін жүргізу мәселесіне ерекше көңіл бөлінуде.
Өзінің бағытын нақты ұстанған сот жүйесі жылдар керуенін артқа тастап, жүргізілген тегеурінді сот реформасының аясында биік асуларды бағындырды. Сот жүйесінің негізгі мақсаты азаматтар мен ұйымдардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғауға және Республика Конституциясының, заңдарының, өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнiң, халықаралық шарттарының орындалуын қамтамасыз ету болып табылады. Сондықтан да сот алдында сот төрелігін сапалы атқару, әділ шешім шығару аталған құрылымдық жүйенің қоғам талабына сай үнемі жетіліп, оның ілгерілеуіне заманауи тетіктер мен кешенді сот реформаларын жүргізу қажеттілігімен қатар, яғни мемлекеттік тілді өз тұғырына қондырып, қазақ тілінде сот ісін жүргізу мәселесіне де жаппай көшуді қолға алуда біршама ісшаралар жасалуда.
Тіл – халықтың қастерлі құндылығы, әр адам үшін ана тілі қымбат. Адам өз тілін қалай құрметтесе, өз Отанын да солай сүюі қажет. Ана тіліміз арқылы ғана ата-анамызға, халқымызға, Отанымызға деген махаббатымызды білдіре аламыз.
Ж.РАХИЕВА,
Шымкент қаласы
кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі
мамандандырылған ауданаралық сотының
бас маман сот мәжілісінің хатшысы.
