Ресми мәліметтерге сүйенсек, ең алғаш атыс сағат 5 маусымда 14:28-де басталған. Қаскөйлер Ақтөбедегі «Паллада» қару-жарақ дүкеніне басып кіріп, теракт ұйымдастырушылар дүкеннен жалпы 17 қару, 4 тапанша, оқ дәрілер мен пышақтар алып кеткен. Бұдан кейін экстремистік топ екіге бөлініп, алтауы келесі «Пантера» қару-жарақ дүкеніне аттанады. 17 адамнан тұратын екінші топ дүкеннен иемденген қаруларымен автобусты басып алып, әскери бөлімге шабуыл жасады. Қанды оқиғадан кейін Ақтөбе облысында террористерге қарсы режим енгізіледі.
Жалпы мұндай терактіге не түрткі болды? Тұтқындалған радикалдардың айтуынша, ең алғаш олар 45 адам болып 5 маусымда жалдамалы үйде жиналған. Оларға Сирия азаматы хабарласып, «қасиетті жиһад» ұйымдастыруды тапсырған. Мұны естіген 19 адам бірден бас тартса, тағы төртеуі қару-жарақ дүкеніне барар жолда бұл ойларынан айныпты. Қалған 22-сі жиһад жасауға бел буған.
Нәтижесінде арнайы сарапшылары мен тергеушілер діни ағым мүшелерінің рационалдық ойлау қабілетінен бас тартуы және сыртқы күшке тәуелді болғаны және террористердің негізгі мақсаты болмағаны анықталды. Ол жақта қаруланып алуды жоспарлаған қылмыскерлер Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Ақтөбедегі ғимаратына, одан кейін түзету мекемелері мен мемлекеттік органдарға шабуылдауды көздеген. Жалпы 29 адамның үстінен іс қозғалды: жетеуі теракт жасағаны үшін өмір бойына бас бостандығынан айырылса, 18-ін бұл туралы хабар бермегені үшін, тағы екеуін қылмысты жасырғаны үшін кінәлі деп табылды.
Келесі, сол 2016 жылы 18 шілдеде Алматы қаласында Р.Кулекбаев тарапынан ұйымдастырылған құқық қорғау орган өкілдеріне шабуыл жасалынды. Барлығы 10 адам ланкестік оқиғадан қаза тапты.
Қазақстанда экстремизм мен терроризмге қарсы күреске айрықша көңіл бөледі. Терроризмге қарсы іс-қимал және алдын-алу мемлекеттік саясаттың басым бағыттарының бірі болып табылады. Ол үшін заңнамалық база күшейтілген, терроризмге қарсы көптеген мемлекеттік бағдарламалар жоспарымен орындалуда. Қарсы насихат әдісі ретінде интернет желсінде экстремистік ақпараттарды әшкерелейтін бағдарламалар құрылған. Терроризммен болсын, тағы басқа мәселелермен күрес бір ғана адам немесе топ қана айналысатын дүние емес, қоғам болып ат салысатын күрделі мәселе. Оларға қарсы тұратын руханият деп айтсақ артық болмас.
Оқи отырыңыз...
Түркістан облысы дін істері басқармасының
«Дін мәселелері зерттеу орталығы» КММ
теолог маманы А.Дүйсен
